Trong bối cảnh kinh tế toàn cầu ngày càng phát triển và cạnh tranh khốc liệt, quản lý kho hàng hiệu quả trở thành yếu tố then chốt giúp các doanh nghiệp duy trì và nâng cao năng lực cạnh tranh. Hệ thống Kiểm soát Kho hàng (Warehouse Control System – WCS) nổi lên như một công cụ không thể thiếu trong việc tối ưu hóa các hoạt động vận hành kho. 

Được thiết kế để điều phối và kiểm soát các thiết bị tự động, từ băng chuyền, Robot đến hệ thống lấy hàng tự động (AS/RS), WCS đảm bảo mọi quy trình diễn ra một cách trơn tru và hiệu quả. Nhờ vào khả năng giám sát và điều chỉnh theo thời gian thực, hệ thống này không chỉ giúp nâng cao hiệu suất hoạt động mà còn giảm thiểu sai sót, tiết kiệm chi phí và tăng cường độ tin cậy trong quản lý kho hàng. 

1. Hệ thống kiểm soát kho hàng – WCS là gì?

Hệ thống kiểm soát kho hàng (Warehouse Control System – WCS) là một hệ thống phần mềm quản lý các hoạt động và luồng công việc trong kho hàng. 

WCS có nhiệm vụ theo dõi vị trí và tình trạng hàng hóa trong nhà kho, quản lý lịch làm việc, điều chỉnh và kiểm soát hoạt động của các loại máy móc như máy nâng hàng, AGV/AMR, băng chuyền, cổng giao hàng giúp luồng công việc hoạt động trơn tru, hiệu quả và giảm thời gian xử lý đơn đặt hàng. Ngoài ra, WCS còn cung cấp thông tin thời gian thực về hiệu suất kho, lưu trữ các dữ liệu về số lượng hàng tồn kho, tự động báo cáo để hỗ trợ việc ra quyết định và tối ưu hoá quy trình làm việc. 

2. Yếu tố cốt lõi của hệ thống kiểm soát kho hàng (WCS)

Khả năng tích hợp linh hoạt

Hệ thống kiểm soát kho hàng (WCS) cần phải có khả năng tích hợp linh hoạt với nhiều loại thiết bị và công nghệ khác nhau trong kho. Điều này bao gồm việc kết nối với các băng chuyền, robot tự động, máy quét mã vạch, hệ thống lấy hàng tự động (AS/RS) và các phần mềm quản lý khác như hệ thống quản lý kho (WMS) và hệ thống quản lý vận tải (TMS). Khả năng tích hợp này giúp WCS có thể đồng bộ hóa thông tin và điều phối các hoạt động một cách hiệu quả, đảm bảo mọi thiết bị và hệ thống hoạt động đồng nhất.

Lập kế hoạch hiệu quả

WCS giúp tối ưu hóa các hoạt động trong kho thông qua việc lập kế hoạch chi tiết. Hệ thống này có thể dự đoán và điều chỉnh lưu lượng hàng hóa, phân bổ công việc cho nhân viên và thiết bị, và tối ưu hóa quy trình nhận, lưu trữ và vận chuyển hàng hóa. Bằng cách lập kế hoạch chính xác, WCS giúp giảm thiểu thời gian chờ đợi, tăng năng suất và giảm chi phí vận hành.

Kiểm soát tự động hoá

Một trong những yếu tố quan trọng nhất của WCS là khả năng kiểm soát tự động hóa các hoạt động trong kho. Hệ thống này điều khiển các thiết bị tự động như băng chuyền và robot để thực hiện các nhiệm vụ như lấy hàng, di chuyển hàng hóa và đóng gói một cách tự động. Việc tự động hóa này không chỉ tăng cường hiệu suất mà còn giảm thiểu lỗi do con người gây ra, nâng cao độ chính xác và an toàn trong kho.

Giao diện thân thiện với người dùng

Một WCS hiệu quả cần có giao diện người dùng thân thiện, dễ sử dụng và dễ hiểu. Giao diện này giúp nhân viên trong kho có thể dễ dàng theo dõi và quản lý các hoạt động, từ việc kiểm tra trạng thái đơn hàng đến việc điều chỉnh các thông số vận hành. Một giao diện tốt cũng giúp giảm thời gian đào tạo nhân viên và cải thiện hiệu suất làm việc nhờ việc cung cấp thông tin rõ ràng và công cụ hỗ trợ quyết định nhanh chóng.

WCS có khả năng tích hợp với các thiết bị và công nghệ khác trong kho

3. Hệ thống kiểm soát kho (WCS) hoạt động như thế nào?

Hệ thống kiểm soát kho (Warehouse Control System – WCS) là phần mềm trung gian giữa hệ thống quản lý kho (WMS) và các thiết bị tự động hóa trong kho. Nó đóng vai trò điều phối các hoạt động hàng ngày, đảm bảo sự vận hành trơn tru và hiệu quả của toàn bộ hệ thống kho hàng. 

Dưới đây là cách hệ thống kiểm soát kho WCS hoạt động:

Tiếp nhận lệnh từ hệ thống quản lý kho (WMS): WCS nhận các lệnh và hướng dẫn từ WMS. Các lệnh này bao gồm việc nhập hàng, lưu trữ, lấy hàng, đóng gói và vận chuyển. WMS chịu trách nhiệm quản lý dữ liệu tổng thể, lên kế hoạch và ra quyết định chiến lược, trong khi WCS tập trung vào việc thực hiện các lệnh đó một cách chi tiết và chính xác.

Phân bổ nhiệm vụ: Sau khi nhận lệnh, WCS sẽ phân bổ nhiệm vụ cho các thiết bị và nhân viên trong kho. Hệ thống này sẽ xác định thiết bị nào sẽ thực hiện nhiệm vụ cụ thể, từ việc di chuyển hàng hóa bằng băng chuyền đến việc sử dụng robot để lấy hàng từ kệ. Việc phân bổ này được thực hiện dựa trên các yếu tố như hiệu suất thiết bị, trạng thái hoạt động và vị trí của hàng hóa trong kho.

Điều phối thiết bị tự động: WCS điều khiển các thiết bị tự động như băng chuyền, hệ thống lấy hàng tự động (AS/RS), robot và máy quét mã vạch. Nó gửi lệnh điều khiển tới các thiết bị này, đảm bảo chúng hoạt động đồng bộ và hiệu quả. Ví dụ, khi có lệnh lấy hàng, WCS sẽ điều khiển robot di chuyển đến vị trí hàng hóa, lấy hàng và vận chuyển đến khu vực đóng gói.

Giám sát và theo dõi: WCS liên tục giám sát và theo dõi trạng thái của tất cả các thiết bị và quy trình trong kho. Nó cập nhật thông tin theo thời gian thực về vị trí của hàng hóa, trạng thái đơn hàng và hiệu suất của các thiết bị. Điều này giúp quản lý kho có cái nhìn tổng thể về tình hình hoạt động và có thể đưa ra các điều chỉnh kịp thời nếu cần.

Xử lý sự cố và tối ưu hóa: Khi có sự cố xảy ra, như thiết bị bị hỏng hoặc tắc nghẽn trong quy trình, WCS sẽ tự động phát hiện và thông báo cho nhân viên quản lý. Nó cũng có thể đề xuất các giải pháp tối ưu hóa quy trình, như thay đổi tuyến đường di chuyển của băng chuyền hoặc điều chỉnh lịch trình làm việc của nhân viên để đảm bảo hoạt động không bị gián đoạn.

Báo cáo và phân tích: Cuối cùng, WCS cung cấp các báo cáo và phân tích chi tiết về hiệu suất hoạt động của kho. Các báo cáo này giúp quản lý đánh giá hiệu quả của các quy trình, xác định các vấn đề cần cải thiện và đưa ra các quyết định chiến lược dựa trên dữ liệu thực tế. 

Mô tả nguyên lý hoạt động của hệ thống kiểm soát kho

4. Chức năng chính của hệ thống kiểm soát kho (WCS)

Trao đổi thông tin với WMS

Hệ thống kiểm soát kho (WCS) hoạt động chặt chẽ với hệ thống quản lý kho (WMS) để đảm bảo sự đồng bộ và hiệu quả trong quản lý kho hàng. WCS nhận các lệnh và hướng dẫn từ WMS, bao gồm nhập hàng, lưu trữ, lấy hàng, đóng gói và vận chuyển. WCS không chỉ tiếp nhận thông tin mà còn phản hồi lại WMS về trạng thái và tiến độ thực hiện các lệnh này. Sự trao đổi thông tin liên tục giữa hai hệ thống giúp đảm bảo rằng mọi hoạt động trong kho đều được thực hiện theo kế hoạch và không có sự cố gián đoạn.

Kết nối tương tác với thiết bị và hệ thống hỗ trợ theo thời gian thực

 WCS có khả năng kết nối và điều khiển các thiết bị tự động trong kho như băng chuyền, hệ thống lấy hàng tự động (AS/RS), robot và máy quét mã vạch. Hệ thống này giám sát và điều khiển các thiết bị theo thời gian thực, đảm bảo rằng chúng hoạt động đồng bộ và hiệu quả. Việc kết nối này cho phép WCS cập nhật thông tin liên tục về trạng thái của các thiết bị và hàng hóa, từ đó điều chỉnh hoạt động kịp thời để tránh tắc nghẽn hoặc hỏng hóc.

Phân bổ vị trí thùng hàng và điều khiển hướng đặt hàng

Một chức năng quan trọng của WCS là phân bổ vị trí lưu trữ hàng hóa trong kho. Hệ thống này xác định vị trí tối ưu cho từng thùng hàng dựa trên nhiều yếu tố như kích thước, trọng lượng, tần suất truy cập và tính chất của hàng hóa. WCS cũng điều khiển hướng đặt hàng, đảm bảo rằng hàng hóa được lưu trữ và lấy ra một cách hiệu quả nhất. Việc này giúp tối ưu hóa không gian kho và giảm thiểu thời gian di chuyển trong quá trình lưu trữ và lấy hàng.

Xác định tuyến đường hiệu quả nhất

WCS tính toán và xác định tuyến đường tối ưu cho việc di chuyển hàng hóa trong kho. Điều này bao gồm việc điều hướng băng chuyền, robot và các phương tiện vận chuyển nội bộ khác. Hệ thống này phân tích các yếu tố như khoảng cách, lưu lượng và thời gian để đưa ra tuyến đường ngắn nhất và hiệu quả nhất. Việc xác định tuyến đường chính xác giúp giảm thiểu thời gian di chuyển, tiết kiệm năng lượng và tăng cường hiệu suất hoạt động của kho.

5. Lợi ích của hệ thống kiểm soát kho hàng (WCS) đối với doanh nghiệp

Kiểm soát trang thiết bị trong kho

 Hệ thống kiểm soát kho (WCS) cung cấp khả năng giám sát và điều khiển các thiết bị tự động trong kho như băng chuyền, robot và hệ thống lấy hàng tự động (AS/RS). Việc kiểm soát này không chỉ đảm bảo các thiết bị hoạt động đồng bộ mà còn giúp phát hiện và xử lý kịp thời các sự cố, từ đó giảm thiểu thời gian chết và tăng cường hiệu suất hoạt động. WCS cũng cung cấp thông tin chi tiết về hiệu suất của từng thiết bị, giúp doanh nghiệp dễ dàng lên kế hoạch bảo trì và nâng cấp khi cần thiết.

WCS giúp tối ưu hoá việc lưu trữ

Một trong những lợi ích lớn nhất của WCS là khả năng tối ưu hóa không gian lưu trữ trong kho. Hệ thống này phân tích và xác định vị trí lưu trữ tối ưu cho từng loại hàng hóa dựa trên các yếu tố như kích thước, trọng lượng và tần suất sử dụng. Điều này giúp sử dụng không gian kho một cách hiệu quả, giảm thiểu lãng phí và tăng khả năng chứa đựng. Bằng cách tối ưu hóa việc lưu trữ, doanh nghiệp có thể giảm chi phí liên quan đến thuê kho và bảo quản hàng hóa.

Truy xuất sản phẩm

WCS cung cấp khả năng truy xuất sản phẩm một cách nhanh chóng và chính xác. Hệ thống này theo dõi vị trí của từng sản phẩm trong kho theo thời gian thực, cho phép nhân viên dễ dàng tìm kiếm và lấy hàng khi cần thiết. Khả năng truy xuất nhanh chóng này không chỉ giúp giảm thời gian xử lý đơn hàng mà còn cải thiện độ chính xác, giảm thiểu sai sót và tăng cường độ tin cậy của dịch vụ khách hàng. Ngoài ra, việc truy xuất sản phẩm hiệu quả cũng hỗ trợ quản lý tồn kho, giúp doanh nghiệp duy trì mức tồn kho hợp lý và tránh tình trạng thiếu hàng hoặc dư thừa hàng hóa.

WCS giúp tối ưu hoá việc lưu trữ và truy xuất sản phẩm trong kho

5. Sự khác biệt giữa hệ thống WCS và hệ thống WMS

Hệ thống quản lý kho hàng (Warehouse Management System – WMS) và hệ thống kiểm soát kho hàng (Warehouse Control System – WCS) đều là những công cụ quan trọng trong quản lý kho hàng, nhưng chúng có những chức năng và mục đích khác nhau. Dưới đây là sự so sánh chi tiết về sự khác biệt giữa WMS và WCS:

Chức năng và phạm vi quản lý

• Hệ thống quản lý kho hàng (WMS): WMS tập trung vào việc quản lý toàn diện các hoạt động trong kho từ khâu nhập hàng, lưu trữ, xử lý đơn hàng đến vận chuyển. Nó có nhiệm vụ lập kế hoạch, tổ chức và tối ưu hóa quy trình quản lý kho hàng. WMS cung cấp các chức năng như quản lý tồn kho, xử lý đơn hàng, tối ưu hóa không gian lưu trữ và cung cấp các báo cáo phân tích dữ liệu.
• Hệ thống kiểm soát kho hàng (WCS): WCS, mặt khác, tập trung vào việc điều phối và kiểm soát các hoạt động thực tế trong kho hàng. Nó điều khiển các thiết bị tự động như băng chuyền, robot, và hệ thống lấy hàng tự động (AS/RS) để thực hiện các nhiệm vụ lưu trữ và di chuyển hàng hóa. WCS hoạt động dưới sự chỉ đạo của WMS, đảm bảo các lệnh từ WMS được thực hiện một cách hiệu quả và chính xác.

Mức độ chi tiết và thời gian thực

• WMS: Hệ thống này hoạt động ở mức độ chiến lược và quản lý tổng thể. WMS tập trung vào việc lập kế hoạch và tối ưu hóa quy trình dài hạn, dựa trên các dữ liệu và phân tích thống kê. Nó giúp quản lý quyết định chiến lược như đặt hàng lại, kiểm soát mức tồn kho và tối ưu hóa không gian lưu trữ.
• WCS: WCS hoạt động ở mức độ chi tiết và thời gian thực. Nó giám sát và điều khiển các hoạt động hàng ngày trong kho, đảm bảo mọi thiết bị và quy trình hoạt động đồng bộ và hiệu quả. WCS phản ứng nhanh chóng với các thay đổi và sự cố, giúp giảm thiểu thời gian chết và tăng cường hiệu suất hoạt động.

Tương tác với thiết bị tự động

• WMS: Mặc dù WMS có thể tích hợp với các thiết bị tự động trong kho, nhưng chức năng chính của nó không phải là điều khiển trực tiếp các thiết bị này. WMS gửi các lệnh tổng quát và hướng dẫn cho WCS để thực hiện.
• WCS: WCS trực tiếp điều khiển và giám sát các thiết bị tự động. Nó gửi lệnh điều khiển đến các băng chuyền, robot và hệ thống AS/RS, đảm bảo các thiết bị này hoạt động chính xác theo lệnh từ WMS. WCS xử lý các tác vụ như di chuyển hàng hóa, sắp xếp vị trí và tối ưu hóa tuyến đường di chuyển trong kho.

Tích hợp và hỗ trợ

• WMS: WMS thường tích hợp với các hệ thống khác như hệ thống quản lý vận tải (TMS), hệ thống hoạch định nguồn lực doanh nghiệp (ERP) và hệ thống quản lý quan hệ khách hàng (CRM). Nó đóng vai trò trung tâm trong việc quản lý chuỗi cung ứng toàn diện.
• WCS: WCS chủ yếu tích hợp với các thiết bị tự động và các hệ thống phụ trợ trong kho. Nó nhận lệnh từ WMS và phối hợp với các thiết bị để thực hiện các hoạt động lưu trữ và di chuyển hàng hóa một cách hiệu quả.

Tóm lại, hệ thống quản lý kho hàng (WMS) và hệ thống kiểm soát kho hàng (WCS) đều quan trọng nhưng có vai trò và chức năng khác nhau. WMS tập trung vào quản lý chiến lược và tối ưu hóa quy trình tổng thể, trong khi WCS đảm nhiệm việc điều phối và kiểm soát các hoạt động thực tế trong kho hàng. Sự kết hợp giữa WMS và WCS mang lại một giải pháp toàn diện cho việc quản lý và vận hành kho hàng hiệu quả.

Sự khác biệt giữa WCS và WMS

RTC Technology cung cấp các giải pháp về WMS/WCS

Công ty Cổ phần RTC Technology Việt Nam là một trong những đơn vị tiên phong cung cấp các giải pháp nhà kho thông minh (Smart Warehouse) quản lý kho hàng (WMS) và hệ thống kiểm soát kho hàng (WCS) hàng đầu tại Việt Nam. Với đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và công nghệ tiên tiến, RTC Technology cam kết mang đến cho khách hàng những giải pháp tối ưu giúp nâng cao hiệu quả quản lý và vận hành kho hàng.

Giải pháp WMS của RTC Technology tập trung vào việc quản lý toàn diện các hoạt động kho từ nhập hàng, lưu trữ, xử lý đơn hàng đến vận chuyển. Hệ thống WMS của RTC Technology giúp tối ưu hóa không gian lưu trữ, giảm thiểu thời gian xử lý đơn hàng và cung cấp các báo cáo phân tích chi tiết, hỗ trợ quản lý ra quyết định chiến lược.

Giải pháp WCS của RTC Technology tập trung vào việc điều phối và kiểm soát các thiết bị tự động trong kho như băng chuyền, robot và hệ thống lấy hàng tự động (AS/RS). Hệ thống WCS của RTC Technology giúp đảm bảo các thiết bị hoạt động đồng bộ, tối ưu hóa tuyến đường di chuyển và tăng cường hiệu suất hoạt động của kho hàng.

RTC Technology không chỉ cung cấp các giải pháp phần mềm mà còn hỗ trợ tư vấn và triển khai toàn diện, đảm bảo hệ thống WMS/WCS được tích hợp và vận hành một cách hiệu quả, mang lại giá trị tối đa cho doanh nghiệp.

Nếu bạn muốn tìm hiểu chi tiết về các giải pháp nhà kho thông minh, nhà máy thông minh của RTC, hãy liên hệ với chúng tôi để được tư vấn và hỗ trợ: