Nhà kho thông minh đang trở thành một xu hướng không thể phủ nhận trong thời đại công nghiệp 4.0 hiện nay. Với sự phát triển nhanh chóng của công nghệ, các hệ thống tự động hoá và thông minh đã chuyển đổi hoạt động của nhiều lĩnh vực, trong đó có quản lý nhà kho. Những trung tâm chứa hàng hoá không chỉ là nơi lưu trữ sản phẩm mà nó còn trở thành trung tâm điều khiển hiệu quả, linh hoạt và tiết kiệm năng lượng.
1. Kho thông minh Smart Warehouse là gì?
Kho thông minh Smart Warehouse hay còn được gọi là nhà kho thông minh là hệ thống kho được thiết kế tự động. Trong hệ thống kho có sử dụng các kệ chứa hàng có khả năng chứa hàng hóa và nâng cấp theo nhiều tầng khác nhau. Kho hàng thông minh là sự kết hợp của xe tự hành AGV, các loại xe nâng, cầu trục, băng tải để di chuyển hàng hóa đến các vị trí cần thiết.
Thiết kế nhà kho thông minh là bài toán để doanh nghiệp giải quyết các vấn đề mà kho hàng truyền thống thủ công chưa làm được. Thay vì phải sử dụng nhân lực để thực hiện các công việc liên quan đến tiếp nhận và xác nhận đơn hàng thì việc sử dụng kho thông minh sẽ giúp giải quyết vấn đề này. Bởi các danh sách nhận hàng sẽ được gửi đến các xe đẩy, Robot đặt các sản phẩm vào các thùng chứa và giao hàng cho công nhân thực hiện các bước tiếp theo.
Smart Warehouse là sự tiến bộ vượt bậc của thời đại công nghệ 4.0. Sự ra đời của nhà kho thông minh mang lại lợi ích to lớn cho doanh nghiệp trong khâu quản lý hàng hóa, vật tư.
Smart Warehouse là gì
2. Điều gì thúc đẩy nhà kho thông minh 4.0 ra đời
Tại các quốc gia phát triển, những kho hàng truyền thống đang được thay thế bởi kho thông minh bởi những lợi ích tuyệt vời mà nó mang lại. Vậy những nguyên nhân nào thúc đẩy quá trình chuyển đổi này? Đó là:
- Những kỳ vọng của khách hàng đòi hỏi chất lượng dịch vụ phải nâng cao hơn. Điều này yêu cầu một nhà kho mới hoạt động chủ động hơn, phản hồi nhanh hơn và tối ưu hóa năng suất lao động của nhân công và máy móc công nghệ.
- Sự ra đời của Robot, Machine Vision, công nghệ cảm biến, IoT, xe tự hành AGV đủ để khai sinh ra một nhà kho thông minh - smart warehouse.
3. Ưu điểm của nhà kho thông minh
Tối ưu 80% không gian kho, giảm 50% nhân lực
- Tận dụng chiều cao xếp chồng: Hàng hóa trong nhà kho thông minh được xếp chồng để lưu trữ hàng hóa nhưng vẫn đảm bảo được độ an toàn. Do đó mà kho thông tinh có thể tối ưu 80% không gian so với kho truyền thống. Ngoài ra, SmartWare house có thể chứa số lượng Pallet lớn gấp nhiều lần so với kho truyền thống.
- Giải phóng 50% sức lao động: Kho thông minh cần ít người quản lý và vận hành hơn so với kho truyền thống, do vậy tiết kiệm được nhiều nguồn nhân lực hơn.
Vận hành tự động, nhanh và chuẩn xác
- Trong nhà kho thông minh, mỗi pallet sẽ nằm trong một ô riêng biệt. Mỗi ô lại có một địa chỉ IP khác nhau nên hệ thống có thể nhận dạng chính xác vị trí đó. Vị trí này được xác định dựa vào thông tin mã hóa: số lượng, ngày sản xuất, mã sản phẩm. Do đó, việc vận hành và sắp xếp kho hàng sẽ trở nên đơn giản hơn rất nhiều.
- Ngoài ra, việc xuất và nhập hàng hóa cũng được thực hiện tự động, chuẩn xác theo dây truyền.
Quản lý kho hàng hiệu quả hơn
- Khi lên thiết kế nhà kho thông minh Smart Warehouse, đơn vị sản xuất đã tính toán đến việc tạo kết cấu kho vững chắc. Đồng thời quá trình lắp đặt, bảo trì bảo dưỡng đều phải thuận lợi để đảm bảo hệ thống kho được vận hành trơn tru.
- Các thông số như số lượng sản phẩm, tình trạng tồn kho, vị trí sản phẩm sẽ được cập nhật thường xuyên theo thời gian thực. Điều này đảm bảo việc quản lý kho được diễn ra hiệu quả, đồng thời xử lý nhanh chóng các tình huống phát sinh.
Tiết kiệm chi phí vận hành
- Nhà kho thông minh có thể tiết kiệm chi phí vận hành do Robot đã được lập trình hiệu quả, tối ưu và chính xác.
- Vận hành nhà kho thông minh giúp giảm chi phí nhân công, xe nâng chuyên dụng và bộ máy quản lý trong kho.
- Xuất - nhập hàng hóa nhanh chóng, chính xác nhằm tiết kiệm thời gian tối đa nhưng vẫn mang lại hiệu quả công việc cao.
- Quản lý, theo dõi quá trình vận chuyển hàng hóa thường xuyên, hiệu quả.
Sử dụng kho thông minh giúp quản lý hàng hóa hiệu quả, tăng năng suất lao động
4. Hạn chế của nhà kho thông minh
Mặc dù kho thông minh (Smart Warehouse) mang lại cho doanh nghiệp rất nhiều lợi ích. Tuy nhiên nó vẫn có những hạn chế khi triển khai hệ thống này. Một số hạn chế bao gồm:
Đầu tư vốn
Triển khai nhà kho thông minh đòi hỏi một khoản vốn đầu tư lớn. Chủ doanh nghiệp có tjeer do dự khi đưa ra quyết định lựa chọn hệ thống mới này. Khi mua hàng dài hạn, hệ thống kho tự động chắc chắn sẽ mang lại lợi nhuận, nâng cao sản xuất. Tuy nhiên ROI ngắn hạn không rõ ràng.
Ngoài việc đầu tư máy móc và công nghệ, việc đào tạo nhân viên để vận hành đúng cách cũng mất nhiều thời gian và chi phí đào tạo. Bên cạnh đó, bản thân hệ thống cũng phải được lập trình cụ thể để hoạt động hiệu quả trong không gian nhà kho cụ thể.
Trong quá trình vận hành cũng yêu cầu phải bảo trì. Nếu hệ thống bị hỏng hoặc gặp sự cố, thì phải tiến hành sửa chữa. Thời gian ngừng hoạt động có thể ảnh hưởng đến dịch vụ và tốn kém về chi phí.
Thiếu khả năng thích ứng
Nhà kho thông minh là giải pháp tự động hóa để thay thế những nhiệm vụ đơn giản, có thể lặp đi lặp lại, tốn thời gian. Trong nhà kho, nếu có sự thay đổi về cách bố trí kho hàng thì sẽ yêu cầu lập trình lại hệ thống.
Đối với những nhà kho có cách bố trí nhất quán, khả năng thích ứng của hệ thống không phải là điều đáng lo ngại.
5. Các thiết bị trong nhà kho thông minh
Kho thông minh (Smart Warehouse) là một hệ thống kho được tự động hóa bằng các công nghệ mới nhất như IoT (Internet of Things), trí tuệ nhân tạo (AI), robot, khai thác dữ liệu (Data mining) và các công nghệ khác để tối ưu hóa hoạt động của kho hàng. Các thành phần cơ bản bao gồm:
- Robot lấy hàng tự động: Robot trong nhà kho thông minh thường được sử dụng để lưu trữ và lấy sản phẩm trong kho. Các Robot này sẽ tự động lấy hàng theo một quy trình bằng cách đưa các kệ sản phẩm đến các đơn đặt hàng của công nhân. Robot có thể xác định được lộ trình tối ưu để lấy hàng hóa chính xác, gọn gàng hơn.
- Nhận dạng bằng tần số vô tuyến điện: Chúng gọi tắt là RFID. Đây là phương pháp để duy trì kiểm soát hàng hóa tồn kho thay thế cho các máy quét mã vạch cũ. Thay vì sử dụng nhãn giấy, RFID sẽ đặt các thẻ kỹ thuật số trên hàng hóa. Đồng thời sử dụng vô tuyến để truyền dữ liệu đến các thẻ kỹ thuật số và hệ thống quét Auto, khắc ghi thông tin của hàng hóa.
- Các thiết bị IoT: Các cảm biến và các thiết bị kết nối Internet khác được sử dụng để thu thập dữ liệu từ kho hàng, bao gồm thông tin về nhiệt độ, độ ẩm, ánh sáng, độ rung và vị trí của mặt hàng. Ngoài ra, nó còn bao gồm các giải pháp, phần mềm hỗ trợ cho quá trình nhập xuất hàng hóa trong kho vô cùng nhanh chóng, thuận lợi và chính xác.
- Hệ thống quản lý kho thông minh: Phần mềm được cài đặt để giám sát các hoạt động của kho, tối ưu hóa việc sắp xếp hàng hóa, định vị mặt hàng, tối ưu hóa lộ trình vận chuyển, cung cấp các dữ liệu và báo cáo về hoạt động của kho.
- Xe tự hành AGV: Xe tự hành AGV là phương tiện chở hàng di chuyển tự động xung quanh nhà kho, trung tâm phân phối hoặc cơ sở sản xuất mà không cần đến người điều khiển. Chúng được sử dụng cho các nhiệm vụ thường được xử lý bởi xe nâng, hệ thống băng tải hoặc xe đẩy tay di chuyển khối lượng lớn hàng hóa lặp đi lặp lại. Do đó, AGV được thiết kế để tự động hóa các nhiệm vụ mà con người không cần thiết. Xe tự hành AGV được sử dụng để di chuyển hàng hóa từ nơi này đến nơi khác trong kho, bốc và xếp hàng hóa, giúp giảm thời gian và chi phí vận chuyển.
- Trí tuệ nhân tạo (AI): Công nghệ AI được sử dụng để phân tích dữ liệu, tạo ra các dự đoán và cải thiện quá trình quản lý kho. Bên cạnh đó, AI giúp cho Robot lưu trữ và tìm ra những giải pháp hiệu quả nhất để chọn sản phẩm, xác định hộp kích thước, số lượng và trọng lượng hàng hóa.
- Hệ thống quản lý hàng hóa: Công nghệ quản lý hàng hóa, bao gồm mã vạch và hệ thống quản lý kho tự động, được sử dụng để giám sát vị trí của hàng hóa và tối ưu việc quản lý kho.
- Hệ thống giám sát an ninh: Hệ thống này sử dụng Camera giám sát và các thiết bị cảm biến khác để giám sát an ninh của kho hàng. Nếu có bất kỳ hoạt động nghi ngờ nào, hệ thống này sẽ tự động gửi thông báo đến các chức năng quản lý của kho.
- Thiết bị đọc mã vạch: Các thiết bị này được sử dụng để quét mã vạch của hàng hóa, giúp giảm thiểu sai sót trong việc đánh giá số lượng hàng hóa, định vị vị trí và theo dõi lịch sử của các đơn hàng.
Ngoài các công nghệ chính được sử dụng trong nhà kho thông minh, một số thiết bị khác được sử dụng như: Băng tải con lăn, hệ thống chuyển làn hàng hóa, hệ thống băng tải điện, cần cẩu tự động, thang máy nâng hàng, kệ Pallet di động.
Kho thông minh (Smart Warehouse) bao gồm những thiết bị nào
6. Sự khác biệt của kho thông minh và kho truyền thống là gì?
Sự cạnh tranh ngày càng lớn của các ngành hàng khiến nhiều doanh nghiệp “đau đầu” phải cân nhắc thực hiện những thay đổi sâu rộng đối với tự động hóa. Trong những năm trở lại đây, việc triển khai hệ thống kho thông minh trở nên phổ biến. Đây là một trong những giải pháp giúp tiết kiệm nguồn nhân lực, tăng năng suất hiệu quả và tối ưu hóa thời gian làm việc. Tuy nhiên, sự chuyển đổi sang kho thông minh cũng khiến doanh nghiệp lo ngại về mặt chi phí, quản lý phức tạp và yêu cầu cắt giảm biên chế.
Để có thể đưa ra quyết định nên lựa chọn mô hình kho thông minh hay không, bạn cần phải tìm ra những điểm khác biệt giữa kho thông minh và kho truyền thống. Cụ thể:
- Kho thông minh sử dụng các công nghệ tiên tiến như Iot (Internet of Things), trí tuệ nhân tạo (AI), robot hỗ trợ, phân tích dữ liệu và hệ thống tự động hóa để quản lý hàng hóa, quy trình kho hàng. Còn kho truyền thống thường sử dụng các phương pháp thủ công và quản lý bằng giấy tờ.
- Kho thông minh có quy trình hoạt động được tối ưu hóa để tăng cường năng suất và giảm thời gian xử lý. Các quy trình này được điều khiển bằng hệ thống thông minh và tự động. Trong khi đó, kho truyền thống phụ thuộc vào nhiều công việc thủ công của nhân viên và quy trình quản lý thủ công.
- Kho thông minh có quy trình hoạt động được tối ưu hóa để tăng cường năng suất và giảm thời gian xử lý. Các quy trình này được điều khiển bởi hệ thống thông minh và tự động. Trong khi đó, kho truyền thống phụ thuộc vào nhiều công việc thủ công của nhân viên và quy trình quản lý thủ công.
- Kho thông minh có khả năng tương tác với các hệ thống khác để cải thiện hiệu suất vận hành của toàn bộ chuỗi cung ứng. Kho truyền thống thường hoạt động độc lập và khó có thể tích hợp với các hệ thống khác.
- Kho thông minh có khả năng đảm bảo độ chính xác cao trong việc quản lý hàng hóa, đồng thời giảm thiểu sai sót và lãng phí. Ngược lại, nếu công việc quản lý hàng hóa ở kho truyền thống không được thực hiện thường xuyên, liên tục thì có thể bỏ sót nhiều mặt hàng, từ đó gây lãng phí về mặt tài sản cho doanh nghiệp vận hành.
- Kho thông minh đòi hỏi đầu tư chi phí cao hơn so với kho truyền thống do sử dụng các công nghệ mới nhất và các hệ thống tự động hóa. Tuy nhiên nó có thể giúp tiết kiệm chi phí lâu dài thông qua năng suất lao động tăng và tiết kiệm chi phí nhân lực vận hành.
